Van boek naar E-book

Ik heb em! De E-reader. Gekocht van de boekenbonnen die ik heb gekregen tijdens mijn 12,5-jarig jubileum bij het ND. Ik ben mijn eerste boek erop aan het lezen: ‘Zomerhuis met zwembad’ van Herman Koch.

4 Gb kan erop. Dat zijn ruim 6000 boeken. (Ik weet dat omdat mijn zoon mij een illegaal zip-bestandje toeschoof met 6000 Nederlandstalige en 14.000 Engelstalige boeken. Ik ga overigens E-boeken gewoon kopen.) Die 6000 ga ik niet halen. Als ik 90 mag worden en één boek per week lees haal ik de 2000. Maar ik lees geen één boek per week. Althans, voorheen niet. Maar met een E-reader misschien wel. Want het leest wel heel gemakkelijk, hoor! Dat ding neemt amper ruimte in. Eén druk op de knop en je leest verder waar je gebleven was. Eén korte duimbeweging en de bladzijde is omgeslagen.

Ik hoorde gisteravond Kees van Kooten op het Boekenbal spreken over het lezen van boeken. Over de ‘nadelen’ van E-book-lezen. ‘Mijn generatie’ zei hij steeds. Ik ben één generatie jonger en ik zie alleen maar voordelen. En ik ben al 51!

Ik voorspel: over tien jaar worden er amper meer boeken meer gedrukt.

En toch...

Vrijdagmiddag ontving Peter Bergwerff ter gelegenheid van zijn 40-jarig jubileum bij het ND en zijn vertrek uit de hoofdredactie een exemplaar van ‘Wat is de hemel?’ van K. Schilder. “Het is een eerste druk”, hoorde ik Jurn de Vries, oud hoofdredacteur ND, naast mij zeggen. Hoorde ik iets van ontzag in zijn stem? Maar toen bleek dat in het boek – er was daarvoor een gat gesneden in de bladzijden – zich het eigenlijke cadeautje bevond. Wat dat was doet nu niet ter zake. “Oeps!” dacht ik, “Zomaar snijden in een eerste druk van zo’n voornaam werk...” Maar – gelukkig – thuisgekomen zag ik op www.boekwinkeltjes.nl dat die eerste druk voor € 3,00 wordt verkocht...

Wat ik maar wil zeggen is dat dát ook allemaal gaat verdwijnen. Al die dingen rond een papieren boek. De geur, het kaft, de druk, de meerwaarde van een eerste druk, de layout, de cover, het linnen, de snede.

Laat ik ook dat maar positief duiden: het kan niet anders of de focus zal verschuiven naar de inhoud van een boek. De boodschap. Wat heeft hij of zij mij te vertellen? Welk verhaal doet hij of zij mij cadeau? Wat wil hij of zij mij leren? Van welke creatieve gedachten wil hij of zij mij deelgenoot maken? Het boek, ontdaan van al z'n bibliofiele franje.

En misschien gaan mensen nu wel méér lezen. Omdat het zo makkelijk verkrijgbaar is. ‘Wat is de hemel’ is zelfs gratis digitaal beschikbaar op www.dbnl.org! Welke geschreven schatten zijn er niet - veelal gratis - beschikbaar voor onze kinderen? Laten we ze daar op wijzen. Stuur ze maar een linkje. Trek hen uit de één-mobielscherm-grote-teksten naar het paradijs van de literatuur of de theologie of de hobby of de wetenschap of de ... Vul maar in.

Maar misschien is ook bovenstaande gedachtengang over tien jaar al weer ingehaald door de realiteit van alledag... Dat zij dan zo. Gods Werkelijkheid blijft ook dan hún werkelijkheid. Zij hebben er mee te dealen. Op hún manier...